Vroeg een dame laatst tijdens een kennismakingsgesprek. Tja, lastige vraag. Een realistisch zelfbeeld creëren is niet zo gemakkelijk, maar absoluut wel haalbaar. Huh, hoe dan? Nou het antwoord is niet zo zwart-wit.
We leven in een wereld en online wereld vol oordelen en meningen. Een plek waar het steeds moeilijker lijkt om te weten wie we écht zijn. Sociale media, verwachtingen van anderen en ons eigen kritische stemmetje maken het lastig om een helder en eerlijk beeld van onszelf te hebben. Maar gelukkig is het wél mogelijk om dat realistische zelfbeeld te ontwikkelen.
Het is een reis die begint bij bewustwording en eindigt bij zelfacceptatie.
Wat is een realistisch zelfbeeld?
Allereerst: wat betekent een ‘realistisch’ zelfbeeld eigenlijk? Het gaat erom dat je jezelf kunt zien zoals je bent, met al je sterke én minder sterke punten. Het betekent dat je een evenwichtig beeld hebt van jezelf, zonder jezelf te onderschatten of te overschatten. Je weet wat je kwaliteiten zijn, maar je bent je ook bewust van je valkuilen en uitdagingen.
Een realistisch zelfbeeld is geen ideaalbeeld. Het betekent niet dat je altijd gelukkig of succesvol bent, maar dat je jezelf accepteert zoals je bent. En dat is misschien wel het moeilijkste, maar ook het mooiste proces dat je voor jezelf kunt aangaan.
Waarom hebben we vaak een vertekend zelfbeeld?
Veel van mijn coachees worstelen met een vertekend zelfbeeld. Vaak komt dat door de omgeving waarin we ons bevinden. Denk maar eens aan de perfecte plaatjes op Instagram, de verwachtingen van familie of vrienden, of de constante vergelijking met anderen. Al deze factoren kunnen ervoor zorgen dat je een verkeerd beeld van jezelf ontwikkelt. Je gaat jezelf beoordelen op basis van hoe je denkt dat anderen jou zien, in plaats van wie je werkelijk bent.
Daar komt nog bij dat we vaak een harde interne criticus hebben. Die kritische stem in ons hoofd vertelt ons dat we niet goed genoeg zijn, niet mooi genoeg, niet slim genoeg – noem maar op. Deze stem kan ons zelfbeeld flink vervormen. Het is dus belangrijk om die kritische stem te herkennen en te leren nuanceren. Je hoeft echt niet altijd naar die engnek te luisteren!
De rol van zelfacceptatie
Een realistisch zelfbeeld kan alleen ontstaan vanuit zelfacceptatie. Dit betekent dat je niet alleen je goede kanten erkent, maar ook je zwakkere punten. En dat is prima. Niemand is perfect! Wacht ik zegt dat nog een keer: NIEMAND IS PERFECT! Het is juist krachtig om te kunnen zeggen: “Dit is wat ik mooi vind aan mijzelf, en dit is iets waar ik nog aan wil werken.”
Leer van jezelf te houden zonder de liefde van een ander.
Dit lijkt heel lastig, want we laten ons gemakkelijk beïnvloeden door onze omgeving. Maar helaas is dit niet altijd in ons voordeel. Zelf ontdekken wie jij bent, wat je voelt en wat jou jou maakt is het mooiste en tegelijk het moeilijkste dat er is. Zelfacceptatie betekent niet dat je jezelf niet wilt verbeteren. Integendeel, het betekent dat je vanuit een plek van liefde en begrip naar jezelf kijkt. Als je jezelf volledig accepteert, kun je ook realistische doelen stellen en stappen zetten om te groeien. Het verschil? Je groeit vanuit compassie in plaats van zelfkritiek.
Hoe ontwikkel je een realistisch zelfbeeld?
Nu je begrijpt wat een realistisch zelfbeeld is en waarom we vaak een vertekend beeld van onszelf hebben, is de vraag: hoe kom je daar dan? Hier zijn een paar stappen die je kunt nemen om een realistischer en gezonder zelfbeeld te ontwikkelen:
-
Bewustwording van je gedachten
De eerste stap naar een realistisch zelfbeeld is bewustwording. Let eens op hoe je over jezelf praat, zowel in je hoofd als hardop. Ben je geneigd om jezelf vaak te bekritiseren? Zeg je dingen als “ik ben niet goed genoeg” of “ik kan dit niet”? Deze negatieve gedachten kunnen je zelfbeeld flink vervormen.
Schrijf eens op welke gedachten je vaak hebt over jezelf en kijk of deze realistisch zijn. Stel jezelf de vraag: “Zou ik dit ook tegen een goede vriend(in) zeggen?” Vaak zijn we voor anderen veel milder dan voor onszelf. Ja, maar… denk jij nu.
“Ja, maar…” is de dood van elke nieuwe ontwikkeling of voorruitgang.
Blijf niet hangen in “ja, maar”, maar ga leven vanuit “ja, en” en ga uitzoeken wat voor jou werkt.
-
Stop met jezelf vergelijken
Een andere belangrijke stap is stoppen met jezelf te vergelijken met anderen. Iedereen heeft zijn eigen pad, zijn eigen uitdagingen en talenten. Jij bent uniek en dat is juist goed. Het lijkt mij overigens doodeng om te leven in een wereld waarin we allemaal op elkaar zouden lijken. Het is makkelijk om je leven te vergelijken met de hoogtepunten van anderen, maar dat geeft een vertekend beeld.
Richt je in plaats daarvan op je eigen vooruitgang en groei. Kijk naar waar jij vandaan komt en wat je al hebt bereikt, hoe klein het ook lijkt.
-
Vraag om feedback
We zijn vaak niet de beste beoordelaars van onszelf. Daarom kan het helpen om eerlijke, opbouwende feedback te vragen aan mensen die je echt vertrouwt. Dit kan familie, vrienden of collega’s zijn. Vraag hen wat zij zien als jouw sterke punten en waar je nog in kunt groeien.
Feedback van anderen kan je helpen om blinde vlekken te ontdekken, zowel positief als negatief. Zorg ervoor dat je deze feedback op een constructieve manier ontvangt, zonder jezelf meteen te verdedigen of beledigd te voelen.
-
Werk aan je zelfcompassie
Zelfcompassie is het vermogen om vriendelijk voor jezelf te zijn, vooral in moeilijke tijden. Dit betekent dat je jezelf toestaat om fouten te maken en te leren van je ervaringen, zonder jezelf continu te veroordelen.
Een manier om dit te doen, is door je innerlijke dialoog te veranderen. Probeer negatieve gedachten om te buigen naar meer ondersteunende en liefdevolle woorden. Een mooie oefening is om elke dag een positieve affirmatie op te schrijven die je helpt om vriendelijker naar jezelf te kijken.
-
Meditatie als hulpmiddel
Zoals ik al eerder heb gedeeld in mijn vorige post over meditatie (waar ik zoveel mooie en ontroerende reacties op heb gekregen), kan meditatie je ook helpen bij het ontwikkelen van een realistisch zelfbeeld. Door meditatie en stilte creëer je de ruimte om echt naar jezelf te luisteren of een body check te doen. En alles zonder oordeel. Je kunt je gedachten en gevoelens observeren zonder erin meegezogen te worden.
Meditatie helpt je om jezelf te zien zoals je bent, in het moment. Het biedt je de kans om afstand te nemen van de ruis om je heen en in contact te komen met je eigen waarheid. En dat is precies wat je nodig hebt om een realistischer zelfbeeld op te bouwen.
Nog even in het kort:
Een realistisch zelfbeeld ontwikkelen is een proces dat tijd en aandacht vraagt, maar het is zeker de moeite waard. Het begint met bewustwording, zelfacceptatie en het loslaten van de behoefte om jezelf constant te vergelijken met anderen. Door vriendelijker naar jezelf te kijken en open te staan voor groei, kun je stap voor stap een evenwichtig en realistisch beeld van jezelf creëren. Dus, gun jezelf de ruimte om te groeien, met geduld en compassie.
Vind jij het na het lezen van deze blog nog steeds beaucoup lastig om jezelf te zien in de spiegel of een positief zelfbeeld te creëren? Ram dan even op de Kennismakingsknop hiernaast, dan ga ik je helpen. Want jij bent precies goed zoals je bent.
Liefs, Kim
